بررسی اثرات دوزهای سمی استامینوفن بر فعالیت وی‍ژه آنزیم کبدی سیتوکروم های cyp1a2 و 1 cyp2e و وضعیت آنتی اکسیدانی در رت های شیرخوار

استامینوفن پرمصرف ترین داروی ضد درد وضد تب است که در کشور های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. در برخی از فورمولاسیون ها،استامینوفن به همراه اپیوئیدها(مخدرها)مثل کدئین،برای درمان درد های شدید تر استفاده می شود. بنابراین در بسیاری از موارد، مصرف زیاد و طولانی مدت این دارو،علت عمده ایجاد اسیب های شدید کبدی وکلیوی است.آسیب سلولی ناشی از مصرف این دارو با تبدیل به متابولیت ان-استیل پارا بنزو کوئینون ایمین(napqi) صورت می گیرد.چندین ایزوفرم از خانواده سیتوکروم p450 شامل cyp2e1 و cyp1a2 در تبدیل این دارو به متابولیت سمی napqi نقش دارند.آنزیم های سیتوکروم p450 در فاز اول متابولیسم این دارو نقش دارد. این آنزیم ها دارای چندین خانواده و زیر خانواده بوده که در بین آنها cyp2e1 و cyp1a2 در متابولیسم استامینوفن نقش دارد.این آنزیم ها در فعال کردن مواد شیمیایی خارجی و داخلی و تبدیل آن به متابولیت های سمی و سرطان زا نقش دارند. از آنجا که در مورد اثر استامینوفن در نوزاد کمتر تحقیق شده است،تحقیق حاضر با هدف مقایسه القاء پذیری cyp2e1 و cyp1a2 توسط استامینوفن در نوزاد رت ویستار صورت گرفت به این منظور در ساعت های معین بعد از تزریق دارو،نمونه بافت کبدی از رت ها تهیه شد. همچنین در این تحقیق،اثر استامینوفن برروی سطح پلاسمایی آنزیم های alt و ast و ظرفیت آنتی اکسیدانی کل پلاسما(frap) پس از تزریق دو دوزmg/kg b.w 250 و 450 مورد بررسی قرار گرفت.برای این کار نمونه های خون از رت ها،در ساعات معین جمع آوری شد. در مرحله بعد ، فعالیت آنزیمی دو سیتوکروم دخیل درمتابولیسم استامینوفن cyp2e1 و cyp1a2 در میکروزوم کبدی مورد اندازه گیری قرار گرفت و میزان تغییرات درفعالیت دو آنزیم فوق مشخص شد. نتایج نشان داد که تزریق دوزmg/kg b.w 450 از استامینوفن، منجر به القاء بیشتر آنزیم کبدی cyp1a2 در نوزادان رت شیر خوار تیمار شده با استامینوفن می شود. میزان القاء سیتوکروم کبدی cyp1a2? نسبت به سیتوکروم cyp2e1 در رت های شیر خواری که با استامینوفن تیمار شده بودند بیشتر می باشد. همچنین افزایش میزان فعالیت آنزیم های alt و ast درپلاسمای نوزادان رت شیر خوارتیمار شده با استامینوفن، با میزان آسیب به سلول های(هپاتوتوکسیسیتی) کبدی رابطه مستقیم دارد. همچنین تحقیق حاضر نشان داد که میزان فعالیت frapنیز درپلاسمای نوزادان رت شیر خوارتیمار شده با استامینوفن، نسبت به گروه کنترل افزایش می یابد که از نظر آماری معنی دار می باشد.